Οι Κούκουνοι ήταν κάτι πρωτάκουστο για μένα. Άκουσα για αυτούς από την κυρία Δέσποινα Αρέστη από την  Ακανθού. Η περιοχή εκεί έχει πρόσβαση στη Βόρεια πλευρά της οροσειράς του Πενταδακτύλου, όπου το χώμα είναι πρόσφορο και βρίσκεται σε αφθονία το Κυκλάμινο και συγκεκριμένα το είδος του οποίου τα φύλλα του είναι βρώσιμα.

Το είδος Κυκλάμινο το Κυπριακό (Cyclalmen cyprium) θεωρείται το εθνικό φυτό της Κύπρου.

Στις βόρειες περιοχές του νησιού, δεν ευδοκιμούν αμπέλια λόγω του ότι το terroir (έδαφος) εκεί δεν επιτρέπει την ανάπτυξη τους οπότε μάζευαν τα φύλλα (μόνο τα φύλλα) των Κυκλαμίνων και τα έκαναν γεμιστά, σαν τα κουπέπια – ντολμάδες, οι λεγόμενοι Κούκουνοι. Τα φύλλα τα οποία έχουν ήδη πάρει μια χρώση του μωβ στην κάτω πλευρά τους, δεν είναι κατάλληλα για κατανάλωση επειδή θεωρούνται πλέον σκληρά.

Αρχικά «ξεπικρίζουν» (αφαιρούν την πικρή γεύση) τα φύλλα βάζοντας τα να βράσουν για λίγο ενώ παράλληλα γίνονται πιο μαλακά έτσι ώστε να γίνονται πιο εύκολα στη διαχείρισή τους. Η γέμιση ετοιμάζεται με κρεμμύδι, ρύζι, κιμά, ντομάτα, αλάτι, μπαχαρικά – ανάλογα με τις προτιμήσεις του καθενός- όπως δυόσμο, πιπέρι, κανέλλα και με αυτή γεμίζουν τα φύλλα. Βάζοντας μια μικρή ποσότητα γέμισης στην πλατιά πλευρά του φύλλου και διπλώνοντας τις πλευρές του φύλλου προς τα μέσα, τα τυλίγουν σφιχτά μέχρι την άλλη άκρη ώστε να δημιουργήσουν ένα μικρό πουγκί. Τα τοποθετούν σε κατσαρόλα, στην οποία έχουν προσθέσει ελαιόλαδο στον πάτο, το ένα δίπλα στο άλλο κυκλικά και τη γεμίζουν μέχρι πάνω. Ψήνονται καλυμμένα με νερό και ελαιόλαδο.

Το φαγητό αυτό είναι συνδεδεμένο με τις κατεχόμενες περιοχές της νησιού και δεν παρασκευάζεται στην ελεύθερη Κύπρο παρά μόνο από πρόσφυγες οι οποίοι βρίσκουν τρόπο να προμηθευτούν φύλλα Κυκλαμίνων. Η συνταγή αυτή πιθανόν να προήλθε από Μικρασιάτες μετανάστες οι οποίοι κατέφθασαν στην Κύπρο μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Έχει ιδιαίτερη γεύση, σαν ελληνικό ντολμά αν και λίγο πιο γλυκά-σαν λάχανο-και το φύλλο είναι πιο χοντρό. Θεωρείτο γυναικεία υπόθεση ολόκληρη η διαδικασία παρασκευής τους, από τη συλλογή των φύλλων μέχρι το ψήσιμο τους.